جرایم تجارت الکترونیکی و قوانین مربوط به این جرایم

با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از رایانه در تمام امور اقتصادی، نظامی و اجتماعی جرایم مختلفی می تواند در حوزه رایانه رخ دهد که جرایم تجارت الکترونیکی نمونه ای از آنهاست.

لذا قانونگذار برای مبارزه و پیشگیری از این جرایم در سال 1388 اقدام به تصویب قانون جرایم رایانه ای در 56 ماده نمود.

در حقوق ايران، نه در قانون تجارت الكترونيك و نه در قانون جرايم ‌رايانه‌ا‌ی تعريف مشخص و روشني از مفهوم جرایم رایانه‌ای ارایه نشده که شايد دليل آن اختلافات مبنايي است كه ميان حقوقدانان از تعريف جرايم ‌رايانه‌اي وجود دارد. اما مي‌توان به عنوان نمونه تعريف زير را ارایه كرد:

آن دسته از جرايمي‌ كه با سوءاستفاده از يك سيستم ‌رايانه‌اي برخلاف قانون ارتكاب مي‌يابد جرايم ‌رايانه‌اي نام دارد. البته اين دسته از جرايم را مي‌توان شامل جرايم سنتي كه به واسطه رايانه صورت مي‌گيرد، از قبيل كلاهبرداري و سرقت و نيز جرايم نو ظهوري كه با تولد رايانه پا به عرصه حيات گذاشته اند، مانند جرايم عليه صحت و تماميت داده‌ها دانست.

در قانون تجارت الکترونیکی مصوب 17/10/1382، مواردی از قبیل كلاهبرداري رايانه‌اي ، نقض حقوق مالكيت فكري شامل نقض حقوق مؤلف، نقض اسرار تجاري و نقض علائم تجاري ، جعل رايانه‌اي و نقض حقوق انحصاري که شامل نقض حقوق مصرف كننده، نقض قواعد تبليغ و نقض حمايت از داده‌های شخصي، مهمترین مصادیقی است که مورد اشاره قرار گرفته و می‌توان آنها را در دسته جرایم تجارت الکترونیکی قرار داد.

از نظر حقوقي، تجارت الکترونیکی عبارت است از هرگونه معامله يا فعاليت تجاري با استفاده از وسايل الکترونیکی. با اين توصيف، بستر تجارت الکترونيکی بستري است که در آن هرگونه روابط مالي الکترونیکی صورت مي پذيرد که شامل انواع ابزار انتقال اطلاعات و ارتباطات مانند اينترنت، مخابرات، ماهواره و به طور کلي فضاي سايبر می‌شود.

جرایم تجارت الکترونیکی در تعريفي کلي عبارتند از جرایم مربوط به رایانه‌های حوزه تجارت الکترونیکی یا رايانه هاي حوزه مبادالت مالي الکترونیکی.

جرایم تجارت الکترونیکی را ميتوان به شکل ساده این گونه تعریف کرد:

هر جرمي كه قانونگذار وقوع در بستر تجارت الکترونیکی یا مبادلات مالي الکترونیکی را به صراحت شرط تحقق آن اعلام كرده باشد، يا در عمل در بستر تجارت الکترونیکی ارتكاب يابد جرم مربوط به تجارت الكترونيكي است.

قانون جرایم رایانه ای مصوب 11/11/1388 یکی از کامل‌ترین قوانین در زمینه جرایم مربوط به فضای مجازی و رایانه ای می‌باشد.

در فصل اول این قانون، جرائم علیه محرمانگی داده‌ ها و سیستم‌ های رایانه‌ ای و مخابراتی ، شامل؛ دسترسی غیرمجاز ، شنود غیرمجاز ، جاسوسی رایانه‎ ای ، در فصل دوم، جرائم علیه صحت و تمامیت داده‌ ها و سیستم‌ های رایانه‌ ای و مخابراتی ، شامل جعل رایانه ای ، تخریب و اخلال در داده ها یا تخریب داده های سیستم های رایانه ای و مخابراتی ، در فصل سوم، سرقت و کلاهبرداری مرتبط با رایانه، در فصل چهارم، جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی ، در فصل پنجم:، هتک حیثیت و نشر اکاذیب و در فصل هفتم سایر جرایم جرم انگاری شده اند.

 

 

پلتفرم حقوقی یسرا با حضور وکلای تخصصی در حوزه جرایم رایانه ای آماده ارائه مشاوره حقوقی در خصوص پرونده های مرتبط با انواع جرایم مربوط به تجارت الکترونیک به شما می باشد.

در این سامانه شما قادر به جستجوی سوالات رایج و پیدا کردن پاسخ لازم می باشید و در صورت عدم یافتن پاسخ کامل، می توانید سوال خود را ثبت نموده و یا در صورت درخواست به مشاوره تلفنی یا مشاوره حضوری جرایم رایانه ای و کلاهبرداری اینترنتی باید با شماره های 02144003048 یا 09129152457 تماس و وقت مشاوره تلفنی یا حضوری رزرو نمایید.

دسته بندی جرایم سایبری در کمیسیون شورای اروپا که مبنای دسته بندی خیلی از مدل های جرایم اینترنتی قرار دارد، شامل جرایم علیه محرمانه بودن، تمامیت و دسترسی سامانه‌های رایانه‌ای، جرایم مربوط به خود رایانه، جرایم مربوط به محتوا و جرایم مربوط به کپی رایت است.

باب چهارم قانون تجارت الکترونیک ایران به موضوع جرایم تجارت الکترونیکی پرداخته و در قانون جرایم رایانه ای هم که در سال 92 به عنوان بخشی از قانون مجازات اسلامی در آمد هم اشاره هایی به این عنوان ها را داریم و عملا تمام موارد مجرمانه ای که در دسته بندی جرایم سایبری کمیسیون شورای اروپا آمده، به نوعی در قانون مجازات اسلامی هم مورد توجه قرار گرفته است.

پیش از این و در دسته بندی جرایم رایانه ای که در قانون تجارت الکترونیک سال 1382 داشتیم، در باب چهارم این قانون بحث کلاه برداری اینترنتی ، جعل رایانه ای ، نقض حقوق انحصاری در بستر معاملات الکترونیکی، نقض حقوق مصرف کننده و قواعد تبلیغ، نقض حمایت از داده و پیام های شخصی افراد و نقض حفاظت از داده ها در بستر مبادلات الکترونیکی، نقض حق مولف و اسرار تجاری و علائم تجاری مورد توجه قرار رفته بود.

دسته بندی انواع جرایم تجارت الکترونیکی در قانون جرایم رایانه ای هم اگرچه تا حد زیادی شبیه دستبه بندی کنوانسیون شورای اروپاست، اما تفاوت هایی نیز با آن دارد.

در قانون جرایم اینترنتی ما ضمن بحث جرایم علیه محرمانگی داده ها و دسترسی غیرمجاز ، بحث شنود غیرمجاز و جاسوسی هم مطرح شده است. به جز این موارد ما در قانون جرایم رایانه ای سایر مباحث نظیر جرایم علیه تمامیت و صحت داده ها ، جعل ، تخریب داده ها ، از کار انداختن سامانه های رایانه ای و ممانعت از حق را داریم.

ممانعت از حق یعنی این که کسی با تغییر پسوورد فردی دیگر، مانع دسترسی او به داده های خودش شود و این کار تحت عنوان ممانعت از حق در قانون جرایم رایانه ای مورد اشاره قرار گرفته و برای آن مجازات تعیین شده است.

در فصل سوم قانون جرایم رایانه ای هم مواردی نظیر سرقت و کلاه برداری را داریم که تعداد زیادی از پرونده های مربوط به جرایم تجارت الکترونیک هم به همین عناوین مربوط می‌شوند.

درباره این که چه مواردی مشمول تعریف جرم کلاهبرداری رایانه ای می‌شود، جامع ترین پاسخ این است که بنا بر تعریف:

هر کس از راه حیله و تقلب مردم به وجود شرکت ها یا تجارتخانه ها یا کارخانه ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیر واقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیش آمدهای غیر واقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکورو یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حواله ها یا قبوض یا مفاصا حساب و امثال آنها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار محسوب می شود.

بنابراین بسیاری از شرکت ها یا اشخاصی که در بستر اینترنت چه از طریق شبکه های اجتماعی مانند تلگرام و اینستاگرام و فیسبوک و غیره و چه از طریق راه اندازی وبسایت و امثال آن، تحت عناوین مختلف از مردم پول می‌گیرند، جزو مصادیق این عنوان مجرمانه یعنی کلاهبرداری اینترنتی محسوب می‌شوند.

بخش دیگری از جرایم تجارت الکترونیکی که ممکن است گریبانگیر استارتاپ های واقعی شود، مواردی است که به دلیل عدم آگاهی یا سهل انگاری در اخذ مجوز های مختلف در هر زمینه کاری یا بی دقتی در عقد قرارداد های مختلف با تامین کنندگان و مشتریان و شرکا و غیره به وقوع بپیوندد.

در این زمینه ها حتما توصیه می‌کنیم که در همه مراحل از شکل گیری ایده و قبل از راه اندازی تا زمان راه اندازی و رشد و بلوغ و توسعه کسب و کار اینترنتی خود، همواره با مشاوران حقوقی مجرب برای گرفتار نشدن در این گونه جرایم مربوط به تجارت الکترونیکی استفاده کنید.

سامانه تخصصی مشاوره حقوقی و وکالت تخصصی در حوزه حقوق فناوری اطلاعات و جرایم سایبری و جرایم رایانه ای ، کسب و کارهای اینترنتی و استارت آپ ها فعالیت میکند. با حضور وکلای مجرب و کارشناسان متخصص فنی و حقوقی جرایم رایانه ای به صورت 24 ساعته آماده ارائه خدمات حقوقی و مشاوره رایگان به شما متقاضیان محترم می باشد.

شما می‌توانید پاسخ کلیه سوالات حقوقی خود در خصوص نکات حقوقی درباره جرایم تجارت الکترونیک و کلاهبرداری های اینترنتی را به صورت آنلاین از کارشناسان و وکلای تیم یسرا بپرسید، تیم وکلای یسرا خدمات مشاوره حقوقی کلاهبرداری اینترنتی و  کسب و کارهای اینترنتی را به سه صورت مشاوره حقوقی رایگان آنلاین ، مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی حضوری ارائه می‌کند.

در مشاوره آنلاین رایگان شما میتوانید کلیه سوالات تخصصی خود در حوزه جرایم سایبری و کسب و کارهای مجازی را در ابتدا در سامانه پرسش و پاسخ یسرا جستجو نمایید و از پاسخ های قبلی کارشناسان بهره مند گردید اما در صورت عدم رفع نیاز، می توانید سوالات تخصصی خود را در سامانه پرسش و پاسخ یسرا ثبت نمایید تا در اولین فرصت ممکنه، وکلا و کارشناسان حقوقی تیم یسرا پاسخ لازم را ارایه نمایند.

اما در صورت در خواست به مشاوره تلفنی یا مشاوره حضوری باید با شماره های 02144003048 یا 09129152457 تماس حاصل نمایید. و وقت مشاوره تلفنی یا حضوری رزرو نمایید.

جهت اخذ مشاوره حضوری در خصوص  نکات حقوقی درباره جرایم تجارت الکترونیکی و کلاهبرداری های اینترنتی باید به آدرس ذیل مراجعه نمایید.

تهران، بزرگراه آیت الله کاشانی، بلوار اباذر، روبروی دادسرای جرایم رایانه ای تهران (دادسرای ناحیه 31)، پلاک 4 واحد 4، گروه وکلای یسرا.