تعریف قرارداد تأمین کنندگی
یکی از قراردادهایی که در مرحله راه اندازی کسب و کار آنلاین باید از آن استفاده کنیم، قرارداد مربوط به تامین کنندگان یا همان قرارداد تامین کنندگی است.
ما در مقالات دیگر، قراردادهای ضروری پیش از راه اندازی استارتاپ یعنی قرارداد محرمانگی یا قرارداد ان.دی.ای ، قرارداد کوفاندر ، قرارداد تولید محتوا ، قرارداد تیم فنی را توضیح داده ایم. در این مقاله برای شما همه نکات مربوط به انواع قراردادهای تامین کنندگی را شرح خواهیم داد.
آیا سلر، همان تامین کننده است؟
برخی واژه سِلر و تأمینکننده را یکسان میپندارند، ولی این دو با هم تفاوت دارند.
سِلر کسی است که فقط محصولش را روی سایت میفروشد. تأمینکننده فقط فروشنده نیست و ممکن است تأمینکننده خدمات یا اقلام دیگری هم باشد. همه کسبوکارها، کسبوکارهای خدماتی و فروشگاهی و پلتفرمهای واسط نیازمند تأمینکننده و قرارداد تأمینکنندگی هستند.
مدل قرارداد تأمین کنندگی در مارکتپلیس به نوعی میتواند بازاریابی یا حقالعملکاری باشد. بازاریابی و معرفی برای فروش یا خدمات که البته بیشتر برای خدمات به کار میرود یا حقالعملکاری که بیشتر برای فروش به کار برده میشود.
در قراردادهای تأمینکنندگی، پلتفرم برای معرفی کالا یا خدمات تأمینکننده بازاریابی میکند و اگر مشتری آمد و پرداختی انجام داد و در واقع معاملهای صورت گرفت پلتفرم درصد یا حقالزحمه خود را برمیدارد.
در بعضی از مدلهای کسبوکاری، تأمینکننده پول را از مشتری میگیرد. مثلاً مشتری میگوید که آبگرمکن خانهاش خراب شده؛ اما نمیشود بدون بررسی وضعیت و خدماتی که نیاز دارد قیمت داد. باید کارشناس برود و وضعیت را ببیند، تجهیزات و قطعاتی که لازم است را بخرد و با افزودن حقالزحمه تعویض قطعات قیمت نهایی را اعلام کند.
مشتری هم میتواند با اپلیکیشن یا سایت یا به صورت نقدی پرداخت کند. کسبوکارها باید ضمانتی از خدماتدهندگان بگیرند که سهم آنها را بپردازند. مثلاً اگر تعمیرکار، حق الزحمه را گرفت و سهم پلتفرم را نداد، دیگر کاری را به او ارجاع نمیدهند یا اصلاً از قبل سفته و چک میگیرند.
تخلفات به عهده خدمات دهنده است یا پلتفرم؟
اولین نکته در قرارداد تأمین کنندگی، رعایت مفادی در قرارداد تأمین کنندگی است که در صورت تخلف تأمینکننده، امکان سلب مسئولیت از کسبوکار وجود داشته باشد.
پیش از هر چیز باید تفاوت تخلف صنفی و جرم مشخص شود. در صورت وقوع جرم باید کسی پاسخگو باشد که آن جرم را انجام داده است. کسبوکاری که با تأمین کننده قرارداد دارد اگر خودش نقشی در ارتکاب جرم نداشته باشد، باید بتواند بر اساس قرارداد اثبات کند که این جرم توسط تأمینکننده صورت گرفته است.

تخلف صنفی با جرم تفاوت دارد. مثلاً کالا دیر ارسال شده یا مغایرت دارد یا شبیه آن چیزی نبوده که توصیف کردهاند. چنین مشکلاتی در مرحله اول بر اساس قانون تجارت الکترونیک تخلف صنفی محسوب میشود و تشکل صنفی باید به آن رسیدگی کند. اگر تخلفی مصداق جرم پیدا کند مرجع رسیدگیکننده به آن دادسرا و دادگاه خواهد بود.
در صورت ارتکاب جرم، قرارداد میتواند رافع مسئولیت مدیر پلتفرم باشد؛ اما در تخلف صنفی همیشه چنین نیست. اتحادیه به مالک پلتفرم جواز داده و از او میخواهد که پاسخگو باشد؛ او هم میتواند بر اساس قرارداد از تأمینکننده پاسخ بخواهد و در صورت لزوم از او شکایت کند یا ضمانتهایش را بردارد.
کالا متعلق به کیست؟
دومین نکته در قرارداد تأمین کنندگی روشن کردن این موضوع است که کالا متعلق به تأمینکننده است یا اجازه فروش آن را دارد. همچنین، اگر بنای سایت به فروش کالای نو است باید در قرارداد قید شود که تأمینکننده حق فروش کالای دستدوم در این پلتفرم را ندارد.
چه مجوزهایی در قرارداد تأمین کنندگی لازم است؟
سومین نکته در نظر گرفتن مجوزهایی است که تأمینکننده باید داشته باشد. برای مثال به سایتهای خدماتی توصیه میکنیم با کسانی بهعنوان تأمینکننده کار کنند که حتماً جواز اتحادیه سنتی را داشته باشند.
فرض کنید سایتی خدماتی، فردی را برای تعمیرات به مشتری معرفی میکند که اصلاً چنین توانایی ندارد و چنین موضوعی او را هم با مشکل مواجه میکند. اتحادیههای سنتی و فیزیکی برای دادن مجوز، معمولاً مجوز فنیوحرفهای را از آن فرد میخواهند و اگر فرد مجوز نداشته باشد باید دوره برود یا آزمون بدهد.
قرار نیست کسبوکارهای مجازی به هرکسی اجازه کار بدهند؛ چون اگر فرد مجوز نداشته باشد برای کسبوکار هم تبعات دارد و اگر مشتری شکایت کند به او حق داده و حتی در صورت ادعای خسارت هم معمولاً رأی به تأمین خسارت میدهند.
پلتفرمهای واسط، باید برای کارهایی که نیاز به مجوز دارد در قرارداد تأمین کنندگی قید کنند که تأمین کننده حتماً باید جواز لازم برای انجام کار را داشته باشد.
در بعضی مشاغل هم نداشتن مجوز جرم محسوب میشود. مثلاً سایت حقوقی کسی که وکیل نیست را به عنوان وکیل برای مشاوره حقوقی و وکالت معرفی کند یا سایت پزشکی، غیرپزشکی را برای مشاوره پزشکی در سایت به کار گیرد.
در این موارد پلتفرمها باید با افرادی کار کنند که پروانه وکالت یا پروانه پزشکی داشته باشند و باید مدارکشان را هم به ویژه برای مشاغل خاصی مثل پزشکی و وکالت بررسی کنند.
استعلام و بررسی مدارک
استعلام این مدارک کار سختی نیست، بعضی از آنها را آنلاین هم میتوان استعلام کرد. مثلاً شخصی ادعا میکند از اتحادیه طلافروشان گرمسار مجوز دارد ؛ کافی است برای استعلام در اینترنت شماره اتحادیه طلافروشان گرمسار را جستوجو کنید و از آنها بپرسید شخصی با این مشخصات از شما جواز گرفته یا نه؟
مسئولیت بررسی مجوز بهخصوص برای بعضی از مشاغل خاص، مثل پزشکی یا خدمات پرستاری در منزل که با جان و سلامت مردم ارتباط دارد خیلی بیشتر است.
درباره پلتفرمهای طلا هم اتحادیه کسبوکارهای مجازی برای رفع برخی دغدغههای دادستانی و اتحادیه طلا، شرط دادن جواز طلافروشی آنلاین را داشتن جواز طلافروشی از اتحادیه طلافروشان قرار داده است.
به این ترتیب، فرد خودش باید جواز داشته باشند یا باید با طلافروشی قراردادی به عنوان تأمینکننده قرارداد ببندد، در غیر این صورت جواز طلافروشی آنلاین نمیگیرد.
به طور کلی بهترین شیوه برای پلتفرمهای واسط، قراردادبستن با افرادی است که از اتحادیههای خودشان جواز دارند. به این ترتیب، مسئولیت پلتفرم در قبال ماهیت اجرای کار آنها به حداقل میرسد و اتحادیه مربوطه هم نمیتواند اعتراضی بکند؛ چون پلتفرم با اعضای همان اتحادیه قرارداد بسته و باعث رونق کسبوکار آنها میشود.
خطرات بستن قرارداد تامین کنندگی با افراد بدون مجوز
اگر پلتفرم، قرارداد تامین کنندگی را با کسی ببندد که مجوزهای لازم را ندارد، در صورت بروز هر مشکلی علاوه بر آن فرد، پلتفرم هم باید پاسخگو باشد. زیرا فضایی ایجاد کرده است که میتواند مصداق ماده 15 قانون جرائم رایانهای باشد؛ یعنی تسهیل در ارتکاب جرائم رایانهای.
تسهیل در ارتکاب جرم نیز خودش جرم انگاشته میشود. به این ترتیب، پلتفرم با سپردن کار به کسی که صلاحیت لازم را نداشته، ارتکاب جرم را تسهیل کرده است. مجازات برخی جرمها، مثل تعمیر آبگرمکن میتواند فقط خسارت مالی باشد؛ ولی بعضی از جرائم، مثل مسمومیت و سلب سلامت و امنیت و نمونههای مشابه این بسیار حساساند و مجازات سنگینی دارند.
ملاحظات مربوط به کالاهای انحصاری در قرارداد تأمین کنندگی
فروش بعضی از کالاها مثل کالاهای خارجی نیاز به مجوز انحصاری یا مجوز نمایندگی فروش دارد.
نمونهای داشتیم که یکی از فروشگاههای اینترنتی کِرِمی را برای فروش روی سایت گذاشته و شرکتی که نمایندگی انحصاری واردات آن کِرم را داشته است شاکی شده که این کِرم را فقط من بهصورت انحصاری وارد میکنم؛ پس یا قاچاق است یا فروش آن غیرقانونی محسوب میشود.
پلتفرم برای دفاع از خودش قرارداد با تأمینکننده را به دادگاه ارائه داده تا قاضی، تأمینکننده را برای بررسی به دادگاه احضار کند. بنابراین، پلتفرم علاوه بر بررسی مجوزهای کاری تأمینکننده که در قرارداد مسئولیت آن را بر عهده تأمینکننده میگذارد، باید قید کند که مجوزهای خاصی که برای کالاها لازم است هم بر عهده تأمینکننده است.
ارتباط مواد قرارداد با اعتبار برند
در نوشتن قرارداد تأمین کنندگی باید این نکته را در نظر گرفت که برند کسبوکار چقدر بزرگ شده و قرارداد باید مرتبه به مرتبه سختگیرانه شود.
مثلا بامیلو در نسخه اول قرارداد تامین کنندگی از تأمینکننده درخواست کرده بود که اجازه دهد محصولاتش را بفروشد. در نسخه دو گفته بودند کالاهایت را بیاور با هم بفروشیم. در نسخه سه شروطی برای تأمین کننده گذاشته بودند. در نسخه چهار شروط سختگیرانهتری با تضمینهایی برای اجرا گذاشته بودند و در نسخه پنج سختگیریها را بیشتر کردند.
این نشان میدهد هر استارتاپی از راه رسیده نمیتواند فروشگاههای بزرگ را الگو قرار دهد. چنین کسبوکاری در مرحله اول باید بتواند تأمینکننده را مجاب کند برای همکاری، نه این که شرط و شروط بگذارد، با شروط فروشگاههای بزرگ هیچکس حاضر به همکاری با پلتفرمهای تازه کار نیست.
تغییر سیاست ها و مسئولیت دو طرف
این موضوع هم اهمیت دارد که در قرارداد تأمین کنندگی قید شود، تأمینکننده باید تابع سیاستهای پلتفرم باشد و هر زمان تغییری در سیاستهای پلتفرم ایجاد شد به او اطلاعرسانی شود تا اگر همسو بود که ادامه دهند و در غیر این صورت، قرارداد اقاله میشود.
ذیل چنین بندی باید قید شود که در صورت پایان رابطه تأمینکننده و پلتفرم، تعهدات تأمینکننده و پلتفرم به همدیگر و به مشتریانی که تا آن روز سفارش دادند پابرجاست.
قرارداد تامین کنندگی باید فیزیکی رعایت شود یا به شکل مجازی هم معتبر است؟
این موضوع، نقطه آغاز کار ما با بامیلو بود. هلدینگ اسنپ که بامیلو هم زیرمجموعه آن بود با وجود همه وکلا و مشاورانشان به مشکلی برای قراردادها برخورده بودند. تأمینکنندگانشان زیاد شده بودند و میخواستند قراردادهایشان را آنلاین کنند.
ابتدا پیشنهاد شده بود که فایل پی.دی.اف قرارداد را تأمین کننده دانلود کرده و امضا کند و با پست بفرستد. زمانی که با یکی از آنها به مشکل برخورده بودند و قرارداد را آورده بودند، فرد گفته بود این امضای من نیست. مشاور دیگری گفته بود تأییدیه امضا از محضر بگیرند و بفرستند.
این پیشنهادها نهتنها آنلاین نبود بلکه کار را هم دشوارتر از زمانی میکرد که فرد برای امضای قرارداد حضوری میآمد.
ما بسیاری از قوانین را بررسی کردیم و به استناد ماده10 و ماده 190 قانون مدنی و ماده 6 و 7 قانون تجارت الکترونیک، پیشنهاد دادیم زمانی که تأمینکننده اطلاعاتش ثبت میکند به همراه، اسم، فامیل، کد ملی و تلفنش، ایمیلش را هم بهعنوان اطلاعات اولیه ثبت نام ذکر کند.
وقتی کالایش را فروخت و پولش به حساب شما آمد، ایمیل بزنید برای تکمیل فرایند انعقاد قرارداد و اطلاعات. پولش گیر است و کاری را که بخواهید انجام میدهد. شرایط و ضوابطی را که پیش از این پذیرفته بود بههمراه قرارداد و کد فعالسازی برایش ایمیل میکنید تا از طریق آن کد اجازه ادامه فعالیت داشته باشد.
در واقع قرارداد تأمین کنندگی دومرحلهای شد؛ اما یک مرحلهای هم میتواند باشد و در همان مرحله اول، قرارداد را به صورت آنلاین بههمراه کد فعالسازی برای شخص ارسال میکنید.
محاکم قضایی تیکزدن اگریمنتهای روی سایت را چندان نمیپذیرند؛ چون سِرور دست خود سایت است میتواند تیک بزند یا تیک را بردارد. همچنین، میتوانند محتوا را هم تغییر دهند؛ اما وقتی قرارداد ایمیل شود و در ایمیلهای ارسالی ما وجود داشته باشد، امکان تغییر ندارد و تاریخ انعقادش هم دقیقاً مشخص است.
این شیوه چند سال است به کار گرفته شده و محاکم قضایی هم آن را پذیرفتهاند. لینکی که از طریق ایمیل ارسال میشود و از طریق آن وارد سایت میشوند، نشاندهنده رضایت آنهاست و قانون تجارت الکترونیک هم این را پذیرفته است.
مسئولیت محتوای سایت با چه کسی است؟
درباره قرارداد تولید محتوا در مقاله دیگری به طور کامل توضیح داده ایم اما موضوع بارگذاری محتوا در قرارداد تأمین کنندگی هم اهمیت دارد. محتوا را چه کسی قرار است بارگذاری کند؟ پلتفرم یا تأمینکننده. اگر قرار است تأمین کننده محتواگذار هم باشد باید تمام ویژگیهایی که در قرارداد تولید محتوا و بارگذاری محتوا گفتیم را در این قرارداد هم قید کنیم.
بهتر است تأمینکننده محتواگذار هم باشد چون در غیر این صورت برای هر کالا باید مجوزهای آن را بررسی کنید و از تأمینکننده تأییدیه بگیرید.
اگر محتوای اشتباه بدهند، نمیتوان اثبات کرد اشتباه از طرف آنها بوده است. اگر قرار باشد بارگذاری را پلتفرم انجام دهد، تمام مسئولیتهای احراز هویت و تأیید مجوزها باید بهصورت فیزیکی روی کاغذ انجام شود تا در صورت هر نوع شکایت مسئولیت آن بر عهده تأمینکننده باشد.
پلتفرم یسرا درباره انواع قرارداد تأمین کنندگی
پلتفرم حقوقی یسرا با حضور وکلای تخصصی در حوزه جرایم رایانه ای آماده ارائه مشاوره حقوقی در خصوص پرونده های مرتبط با قرارداد تأمین کنندگی و انواع قراردادها که همه استارتاپها به آن نیاز دارند از جمله قرارداد وستینگ یا قرارداد اعطای سهام تشویقیو قرارداد سرمایهگذاری ، قرارداد محرمانگی یا قرارداد ان.دی.ای ، قرارداد کوفاندر ، قرارداد تولید محتوا ، قرارداد مدیر فنی ، قرارداد تیم فنی ، قرارداد پشتیبانی و سخت افزار خرید نرمافزار و تولید نرمافزار و تولید اپلیکیشن و قرارداد طراحی سایت ، قرارداد بازاریابی و مارکتینگ و سئو ، قرارداد طراحی وب سایت ، قراردادهای لجستیک و دلیوری ، قرارداد اعطای نمایندگی و قراردادهای مشارکت ، قرارداد پیمانکاری در مدلهای مختلف، استاپکاپشن، قرارداد با تیمهای حسابداری و مالی، قراردادهای مشاورهای مانند مشاوره فنی، مشاوره حقوقی ، مشاوره مالی، مشاوره مارکتینگ ، قرارداد فروش سهام و سایر قراردادهای مشابه مربوط به کسب و کار آنلاین به شما می باشد.
مشاوره حقوقی رایگان در رابطه با قرارداد تامین کنندگی
یسرا سامانه تخصصی مشاوره حقوقی و وکالت تخصصی در حوزه حقوق فناوری اطلاعات و جرایم سایبری و جرایم رایانه ای ، کسب و کارهای اینترنتی و استارت آپ ها است که با حضور وکلای مجرب و کارشناسان متخصص فنی و حقوقی جرایم رایانه ای به صورت 24 ساعته آماده ارایه خدمات حقوقی و مشاوره رایگان به شما متقاضیان محترم می باشد.
شما متقاضی محترم در صورت نیاز به مشاوره به راحتی می توانید در هر زمان از شبانه روز اقدام به دریافت مشاوره رایگان نمایید.
شما میتوانید پاسخ کلیه سوالات حقوقی خود در خصوص قرارداد را به صورت آنلاین از کارشناسان و وکلای تیم یسرا بپرسید، تیم وکلای یسرا خدمات مشاوره انواع قراردادهای کسب و کارهای اینترنتی را به سه صورت مشاوره حقوقی رایگان آنلاین، مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی حضوری ارائه میکند.
در مشاوره آنلاین رایگان شما میتوانید کلیه سوالات تخصصی خود در حوزه جرایم سایبری و کسب و کارهای مجازی را در ابتدا در سامانه پرسش و پاسخ یسرا جستجو نمایید و از پاسخ های قبلی کارشناسان بهره مند گردید اما در صورت عدم رفع نیاز، می توانید سوالات تخصصی خود را در سامانه پرسش و پاسخ یسرا ثبت نمایید تا در اولین فرصت ممکنه، وکلا و کارشناسان حقوقی تیم یسرا پاسخ لازم را ارایه نمایند.
اما در صورت در خواست به مشاوره تلفنی یا مشاوره حضوری باید با شماره های 02144003048 یا 09129152457 تماس حاصل نمایید. و وقت مشاوره تلفنی یا حضوری رزرو نمایید.
جهت اخذ مشاوره حضوری قرارداد تامین کنندگی باید به آدرس ذیل مراجعه نمایید.
تهران، بزرگراه آیت الله کاشانی، بلوار اباذر، روبروی دادسرای جرایم رایانه ای تهران (دادسرای ناحیه 31)، پلاک 4 واحد 4، گروه وکلای یسرا.