حقوق فناوری اطلاعات چیست؟
با بیشتر شدن نفوذ تکنولوژی در زندگی روزمره، اهمیت حفظ امنیت اطلاعات کاربران، هر روز بیشتر شده است. اما بدون شناخت از حقوق فناوری اطلاعات صحبت از امنیت داده و حریم خصوصی بیمعنی است.
ما هم دیگر نباید چشممان را بر ناآگاهی به حقوق اولیه خودمان ببندیم؛ چون فناوری حالا بخش جدا نشدنی زندگی ماست.
حفظ امنیت داده ها و حریم خصوصی، قرارداد های الکترونیکی، کسب و کار های آنلاین آنقدر مهم است که شکلی از اعتماد شهروندان و کاربران یک سیستم را تشکیل میدهند.
در این مطلب ما به حقوق فناوری اطلاعات و ارتباطات و اهمیت آن میپردازیم. همچنین از حقوق زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات میگوییم تا با شناخت صحیح بتوانیم شبکه امنتری را مطالبه کنیم.
تعریف حقوق فناوری اطلاعات
قانون و حقوق باید پا به پای تغییرات لحظهای فناوری به روز شوند. به همین دلیل رشته حقوق فناوری اطلاعات گرایشی گسترده در علم حقوق به حساب میآید.
حقوق فناوری اطلاعات و ارتباطات شامل این موارد میشود:
- حمایت از حریم خصوصی افراد در فضای مجازی
- حمایت از مالکیت فکری و معنوی در فضای مجازی
- تجارت الکترونیک و کسب و کارهای نوپا
- جرایم اینترنتی و فضای مجازی و مسائل قانونی
- حقوق زیرساختهای فناوری اطلاعات
چرا حقوق فناوری اطلاعات و ارتباطات مهم است؟
جهان به سوی دیجیتالی شدن در حرکت است و کمکم فناوری تمام بخشهای زندگی ما را فرا میگیرد.
جرایم رایانهای و جرایم سایبری به قدرتی رسیدهاند که دیگر تنها امنیت یک کاربر را به خطر نمی ندازند؛ بلکه توانایی به خطر انداختن امنیت یک سازمان و در مقیاس بزرگتر شبکهای از ارتباطات بدون مرز را دارند. از این رو، اهمیت توجه به حقوق فناوری اطلاعات غیر قابل انکار است.
از حقوق زیر ساخت فناوری اطلاعات، چه میدانید؟
حقوق زیرساخت فناوری اطلاعات شامل این زیر شاخهها است:
حقوق اینترنت
حقوق اینترنت را از دو جهت میتوان بررسی کرد:
- کاربردهای اینترنت در علم حقوق
- کاربردهای علم حقوق در قانونگذاری اینترنت
کاربردهای اینترنت در علم حقوق شامل این موارد اشاره کرد:
- اصول فروش الکترونیکی
- خدمات دسترسی به اینترنت
- مسئولیت شرکتهای اینترنتی در حفظ حریم خصوصی مشترکین
- حمایتهای قانونی از اسرار تجاری شرکت
- تدوین و تنظیم قرارداد
- ارائه خدمات دسترسی به اینترنت
- قرارداد نمایندگی فروش و نصب و پشتیبانی
- ارائه خدمات اینترنت پرسرعت
از کاربرد های علم حقوق در قانونگذاری اینترنت هم می توان به این جرایم اشاره کرد:
- دسترسی غیرمجاز به سامانههای رایانهای و مخابراتی
- شنود غیر مجاز محتوای در حال انتقال از سامانههای رایانه ای و مخابراتی
- تخریب اطلاعات یا ایجاد اختلال در سامانههای رایانهای و مخابراتی
- ممانعت از دسترسی اشخاص مجاز به دادهها یا سیستمهای رایانهای
- کلاهبرداریهای اینترنتی
- نشر اکاذیب و هتک حیثیت
حقوق اینترنت اشیاء
کمیسیون اروپا در خصوص مباحث حقوقی اینترنت اشیاء دو اصل اساسی در سیاستگذاری را مهم میداند:
- اینترنت اشیاء نباید هویت، یکپارچگی، حریم خصوصی و آزادیهای فردی یا عمومی کاربران را نقض کند.
- کاربران باید کنترل تام نسبت به دادههای شخصی خود که به وسیله یا درون اینترنت اشیاء تولید و پردازش میشود را در اختیار داشته باشند.
دغدغههای حقوقی اینترنت اشیاء:
- مشکلات حقوقی و امنیتی کاربران
- حفاظت از داده ها
در اینترنت اشیاء، اطلاعات بسیاری به صورت خودکار مبادله میشوند. از این رو یکی از مهم ترین چالشهای حقوق فناوری اطلاعات در اینترنت اشیاء، حفاظت از دادهها است.
- مالکیت دادهها
در حقوق اینترنت اشیاء، مسئلهی مالکیت دادهها دومین چالش بزرگ این حوزه است.
سوال هایی که در این بخش مطرح هستند، عبارتند از:
مالکیت دادههای موجود گردآوری شده توسط شرکتها مربوط به کیست؟
آیا ارائه دهندگان خدمت میتوانند از دادههای جمع آوری شده برای خدمترسانی به سایر مشتریان استفاده کنند؟
اگر روابط کسب وکاری بین شرکتها و ارائه دهنده اطلاعات قطع شود، آیا سازمان میتواند به دادههای قبلی خود دست پیدا کند؟
چه کسانی حق تعیین دسترسی به اطلاعات کاربران یا مشتریان را دارند؟
اطلاعات مربوط به حسگرهای دمای منزل به سازنده تجهیزات تعلق دارد یا شرکت ارائه دهنده دسترسی اینترنت؟ یا سازمان هواشناسی؟ یا اداره گاز و فروشندگان انرژی؟
دغدغههای اینترنت اشیاء مربوط به مسئولیتهای آن در قبال استفادهکنندگان و بروز خسارتهای ناشی از آن میشود.
حقوق سخت افزار
در رابطه با مباحث حقوق فناوری اطلاعات سخت افزارها بیشتر به این چند مساله بر میخوریم:
قراردادهای خرید و فروش تجهیزات رایانه ای، نصب و راه اندازی، آموزش و گارانتی سخت افزارها و مسایل گمرکی واردات تجهیزات رایانهای
تایید نمونهها از نظر امنیتی و بررسی این که فاقد امکان جاسوسی برای شرکتها یا سازمانهای جاسوسی کشورهای سازنده باشد.
نکته: این مساله بار حقوقی و تکلیفی برای شرکتهای داخلی ایجاد کرده تا به مقررات صادره از سوی سازمان تنظیم مقررات توجه نمایند.
مسائلی چون تخریب سخت افزارها، سرقت آنها و سایر موارد حقوقی نیز مرتبط با سخت افزارها خواهد بود.
این مسائل باعث اهمیت طرح مباحث حقوقی سخت افزارهای رایانه ای میشود.
حقوق شبکه
دنیای حقوق با بحث حقوق شبکه به جرایم شبکهای پیوند میخورد. حقوق شبکه و جرایم شبکهای در فضای رایانه، به دهه هشتاد میلادی برمیگردد.
در آن زمان کامپیوترها امکان ارتباط با سیم و ایجاد شبکه را پیدا کرده بودند. همین پیشرفت تازه، امکان دسترسی و مشاهده اطلاعات سیستمهای مختلف را برای کاربران دیگر فراهم کرد.
این امکان جدید فضای سرقت اطلاعات، دسترسی غیر مجاز و نقض حریم خصوصی سیستمها را برای اعمال مجرمانه آسان کرد.
حقوق مخابرات
در همه کشورهای دنیا در خصوص مباحث مخابراتی، پروتکلهایی برای عدم تداخل فرکانسی و امواج مخابراتی وضع می کنند.
با رعایت این پروتکلها، همه اشخاص حقیقی و حقوقی، کاربران و شرکتهای ارایه دهنده خدمات، مسئولیتهای حقوقی و قانونی در زمینه حقوق فناوری اطلاعات بر عهده دارند.
در ایران نیز سازمان تنظیم مقررات وزارت فناوری اطلاعات، وظیفه تدوین مقررات این حوزه را بر عهده دارد.
در قانون جرایم رایانهای اکثر کشورهای جهان هم تمامی حقوق مرتبط با رایانه و مخابرات با هم آمیخته و نزدیک شدهاند.
از سویی زیر ساخت اینترنت، از تجهیزات مخابراتی بوده و همین مساله موجب ارتباط تنگاتنگ بین حقوق اینترنت و مخابرات شده است.
حقوق نرم افزار
در خصوص نرم افزار به عنوان یک محصول و محتوای مستقل، باید به حقوق نرم افزار و حمایت از حقوق پدید آورندگان نرم افزارهای رایانهای توجه خاصی داشت. از این رو رابطه حقوق با نرم افزارهای رایانهای داراری گستردگی خاصی است.
الزامات قانونی حوزهی حقوق نرم افزار:
- توجه به ضوابط ثبت نرم افزار در سازمانهای متولی
- درجهبندی شرکتهای نرم افزاری مرتبط با آن
- توجه به دستهبندی حقوقی نرم افزارهای رایانهای
- تعیین و تکلیف مالکیتی قانون نسبت به شکلهای مختلف نرم افزار از قبیل: نرم افزارهای مکمل، نرم افزارهای متمم، نرم افزارهای واسط و نرم افزارهای سفارشی
علاوه بر این موارد در خصوص قراردادهای طراحی، پیاده سازی، تولید و نصب و راه اندازی هم باید الزامات حقوقی خاصی رعایت شود.
از جنبههای حقوق کیفری مربوط به نرم افزارهای رایانهای، می توان به این موارد اشاره کرد:
در این مقاله سعی کردیم در پاسخ به سوال حقوق فناوری اطلاعات و ارتباطات چیست، جامعترین توضیح را ارائه دهیم. همچنین از حقوق زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات گفتیم و به اهمیت آن پرداختیم. حالا دیگر شما اهمیت شناخت حقوق فناوری اطلاعات را درک کرده و داشتن شبکهای امن را حقی همگانی می دانید.
مشاوره حقوقی، حقوق فناوری اطلاعات و ارتباطات
اگر شما درگیر پرونده ای از نوع فناوری اطلاعات و ارتباطات شده اید و نیاز به مشاوره در این زمینه یا تهیه لایحه یا از سوی مقابل نیازمند دفاع در یک دعوای مربوط به این حوزه هستید، به دلیل پیچیدگی ها و برخی ماده و تبصره های قوانین مختلف مربوط به جرایم رایانه ای ، بهترین راه استفاده از وکلا و مشاورانی است که در این حوزه دارای تخصص و اشراف هستند.
پلتفرم حقوقی یسرا با حضور وکلای تخصصی در حوزه جرایم رایانه ای آماده ارائه مشاوره حقوقی در خصوص پرونده های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات به شما متقاضیان محترم می باشد.
یسرا سامانه تخصصی مشاوره حقوقی و وکالت تخصصی در حوزه حقوق فناوری اطلاعات و جرایم سایبری و جرایم رایانه ای ، کسب و کارهای اینترنتی و استارت آپ ها است. که به طور حرفهای وکالت جرایم اینترنتی و رایانه ای را بر دوش دارد که با حضور وکلای مجرب و کارشناسان متخصص فنی و حقوقی جرایم رایانه ای به صورت 24 ساعته آماده ارائه خدمات حقوقی و مشاوره رایگان به شما متقاضیان محترم می باشد.
شما میتوانید پاسخ کلیه سوالات حقوقی خود در خصوص نکات حقوقی درباره جرم ممانعت از حق را به صورت آنلاین از کارشناسان و وکلای تیم یسرا بپرسید.
مشاوره رایگان یسرا
تیم وکلای یسرا خدمات مشاوره حقوقی حقوق فناوری اطلاعات و ارتباطات، کلاهبرداری اینترنتی و کسب و کارهای اینترنتی را به سه صورت مشاوره حقوقی رایگان آنلاین ، مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی حضوری ارائه میکند.
در مشاوره آنلاین رایگان شما میتوانید کلیه سوالات تخصصی خود در هر حوزه ای از جمله جرایم سایبری ، جرایم رایانهای و کسب و کارهای مجازی را در ابتدا در سامانه پرسش و پاسخ یسرا جستجو نمایید و از پاسخ های قبلی کارشناسان بهره مند گردید اما در صورت عدم رفع نیاز، وکلا و کارشناسان حقوقی تیم یسرا پاسخ لازم را ارایه می نمایند.
اما در صورت در خواست به مشاوره تلفنی یا مشاوره حضوری باید با شماره های 02144003048 یا 09129152457 تماس حاصل نمایید. و وقت مشاوره تلفنی یا حضوری رزرو نمایید.
جهت اخذ مشاوره حضوری باید به آدرس ذیل مراجعه نمایید.
تهران، بزرگراه آیت الله کاشانی، بلوار اباذر، روبروی دادسرای جرایم رایانه ای تهران (دادسرای ناحیه 31)، پلاک 4 واحد 4، گروه وکلای یسرا.