مجله حقوقی یسرا - ایده چیست و چه مختصاتی دارد

منتشر شده توسط یسرا در 1399/9/23

ایده چیست و چه مختصاتی دارد؟

قبل از بحث در مورد ایده پردازی و توسعه آن لازم است بدانیم که ایده چیست؟ ایده در یک نگاه کلی اما دقیق به خلاقیت‌ها و تراوش‌های ذهنی انسان گفته می‌شود. اگر کمی دقت کنیم فهم این موضوع برایمان ساده تر خواهد بود و متوجه می شویم که در محاوره‌ و گفتگوهای روزانه با اطرافیانمان از این لغت بسیار و مکرر استفاده می کنیم. این واژه در هر روز حداقل یک بار به گوش همه ما می خورد.

اما اگر بخواهیم یک تعریف دقیق و از منظر علمی ارائه بدهیم اینگونه عنوان می کنیم که ایده ساده‌ترین راه حلی است که انسان در برابر یک مساله یا نیاز به آن فکر می‌کند. هر چند می‌توان یک ایده را بسط داد و یا آن را پروراند.

ایده با خیال پردازی تفاوت های آشکار زیادی دارد. اما متاسفانه خیلی از ما به دلیل نداشتن اگاهی در این مورد متوجه این موضوع نیستیم. خیالپردازی، به معنای تخیل و آزادی بی قید و شرط و تراوشات ذهن است که در آن عقل و اراده هیچ نقشی ندارد. تفاوت خیالپردازی با ایده همان مسئله عقل، دوراندیشی، تشریح جزئیات و نحوه به عمل آوردن آن است؛ بنابراین تنها یک اندیشه خام و بدون استراتژی و بدون نقشه راه اجرایی نمی‌تواند به عنوان یک ایده در نظر گرفته شود.

ویژگی های ایده

حال که متوجه شدیم ایده چیست می توانیم درباره ویژگی های یک ایده مناسب بیشتر صحبت کنیم. زمانی که ایده بتواند اجرایی شود، قابلیت ثبت به عنوان اختراع را می یابد. لازم به توضیح است که در ثبت اختراع ایده هایی قابل حمایت است که شرایط مقابل را داشته باشد:

ساده و زیرکانه باشد: به راحتی قابل فهم باشد به طوری که موضوع واحدی را در ذهن تداعی کند و با درایت راه حلی برای رفع یک مشکل ارایه دهد.
به خوبی ترسیم و ارایه شده باشد: روابط منطقی میان اجزا و ماهیت ایده را ماهرانه ترسیم و به سادگی بیان کند.
ابداعانه و اصيل باشد: یعنی قبلا توسط دیگری ارائه نشده باشد و توسط افکار و تلاش شخصی خلق شده باشد.
انعطاف پذیر و قابل تغییر باشد: به طوری که با ایجاد کمی تغیر بتوان آن را در شرایط مختلف به کار برد.
توانایی به چالش کشیدن را داشته باشد: به وجود آورنده حس رقابت برای ارائه راه حلی قوی و متفکرانه باشد.
آشنا و قابل درک باشد: دور از ذهن نبوده و مخاطب از گذشته با مفاهیم آن در ارتباط باشد.

چه ایده هایی را می توان به به ثبت رساند؟

تا به حال فکر کرده اید که شرایط ثبت یک ایده چیست؟

جدید، به روز و نوآورانه باشد و قبلا نمونه آن ارائه نشده باشد.
کاربردی باشد به طوری که بتوان آن را به عنوان طرح صنعتی اجرای کرد.
خلاقانه و ابداعی باشد.

چه ایده هایی از حیطه ثبت و حمایت قانون خارج هستند؟

مطابق ماده 4 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، « موارد زیر از حیطه حمایت از اختراع خارج است‌:

الف: کشفیات‌، نظریه‌های علمی‌، روشهای ریاضی و آثار هنری‌.
‎‎‎ب: طرحها و قواعد یا روشهای انجام کار تجاری و سایر فعالیتهای ذهنی و اجتماعی‌.
‎‎‎ج: روشهای تشخیص و معالجه بیماریهای انسان یا حیوان‌. ‎‎‎این بند شامل فرآورده‌های منطبق با تعریف اختراع و مورد استفاده در روشهای مزبور نمی‌شود.
‎‎‎د: منابع ژنتیک و اجزاء ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها.
‎‎‎هـ: آنچه قبلاً در فنون و صنایع پیش‌بینی شده باشد. فن یا صنعت قبلی عبارت است از هر چیزی که در نقطه‌ای از جهان ازطریق انتشار کتبی یا شفاهی یا ازطریق استفاده عملی و یا هرطریق دیگر، قبل از تقاضا و یا درموارد حق تقدم ناشی از اظهارنامه ثبت اختراع‌، افشاء شده باشد. درصورتی که افشاء اختراع ظرف مدت شش ماه قبل از تاریخ تقاضا یا درموارد مقتضی قبل از تاریخ حق تقدم اختراع صورت گرفته باشد، مانع ثبت نخواهد بود.
‎‎‎و: اختراعاتی که بهره‌برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق‌حسنه باشد.»

همچنین مطابق ماده 32 همان قانون «علامت درموارد زیر قابل ثبت نیست‌:

‎‎‎الف: نتواند کالاها یا خدمات یک مؤسسه را از کالاها و خدمات مؤسسه دیگر متمایز سازد.
‎‎‎ب: خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.
‎‎‎ج: مراکز تجاری یا عمومی را به ویژه درمورد مبدأ جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آنها گمراه کند.
‎‎‎د: عین یا تقلید نشان نظامی‌، پرچم‌، یا سایر نشانهای مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور، سازمانهای بین‌الدولی یا سازمانهایی که تحت کنوانسیونهای بین‌المللی تأسیس شده‌اند، بوده یا موارد مذکور یکی از اجزاء آن علامت باشد، مگر آن که توسط مقام صلاحیتدار کشور مربوط یا سازمان ذی‌ربط اجازه استفاده از آن صادر شود.
‎‎‎هـ: عین یا به طرز گمراه کننده‌ای شبیه یا ترجمه یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه دیگری در ایران معروف است‌.
‎‎‎و: عین یا شبیه آن قبلاً برای خدمات غیرمشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن که عرفاً میان استفاده از علامت و مالک علامت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک علامت قبلی لطمه وارد سازد.
‎‎‎ز: عین علامتی باشد که قبلاً به نام مالک دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به‌لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.»

حمایت های قانونی پس از ثبت ایده چیست ؟

حمایت ایجابی

به بیان ساده و مختصر یعنی به صاحب ایده گواهی ثبت اختراع می دهند تا به این منظور بتواند از خلاقیت و تلاش های ذهنی خود نهایت بهره را ببرد.

حمایت سلبی

سایرین را مکلف می دارد تا به حقوق حاصل از آفرینش های فکری احترام گذاشته و مانع از هر گونه نقض حق گواهی ثبت اختراع بدون اجازه مالک می شود.

مخترع با استفاده حق انحصاری یا همان گواهی ثبت اختراع اجازه ساخت، صادرات، واردات، عرضه برای فروش، فروش و استفاده از فرآورده و کالاهایی که مستقیما از طریق این فرآیند بدست می آیند را خواهد داشت.

مشاوره حقوقی در خصوص ایده و ثبت آن

سامانه تخصصی مشاوره حقوقی و وکالت تخصصی در حوزه امور ثبتی، حقوق فناوری اطلاعات و جرایم سایبری و جرایم رایانه ای ، کسب و کارهای اینترنتی و استارت آپ ها فعالیت میکند. با حضور وکلای مجرب و کارشناسان متخصص فنی و حقوقی جرایم رایانه ای به صورت 24 ساعته آماده ارائه خدمات حقوقی و مشاوره رایگان به شما متقاضیان محترم می باشد.

شما می‌توانید پاسخ کلیه سوالات حقوقی خود در خصوص ایده و ثبت آن را به صورت آنلاین از کارشناسان و وکلای تیم یسرا بپرسید، تیم وکلای یسرا خدمات مشاوره حقوقی کلاهبرداری اینترنتی و کسب و کارهای اینترنتی را به سه صورت مشاوره حقوقی رایگان آنلاین ، مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی حضوری ارائه می‌کند.

در مشاوره آنلاین رایگان شما میتوانید کلیه سوالات تخصصی خود در حوزه جرایم سایبری و کسب و کارهای مجازی ، امور ثبتی را در ابتدا در سامانه پرسش و پاسخ یسرا جستجو نمایید و از پاسخ های قبلی کارشناسان بهره مند گردید اما در صورت عدم رفع نیاز، می توانید سوالات تخصصی خود را در سامانه پرسش و پاسخ یسرا ثبت نمایید تا در اولین فرصت ممکنه، وکلا و کارشناسان حقوقی تیم یسرا پاسخ لازم را ارایه نمایند.

اما در صورت در خواست به مشاوره تلفنی یا مشاوره حضوری باید با شماره های 02144003048 یا 09129152457 تماس حاصل نمایید. و وقت مشاوره تلفنی یا حضوری رزرو نمایید.

جهت اخذ مشاوره حضوری در خصوص ثبت ایده و کسب و کارهای مجازی باید به آدرس ذیل مراجعه نمایید.

تهران، بزرگراه آیت الله کاشانی، بلوار اباذر، روبروی دادسرای جرایم رایانه ای تهران (دادسرای ناحیه 31)، پلاک 4 واحد 4، گروه وکلای یسرا.