مجله حقوقی یسرا - انواع جرایم سایبری که در ایران بیشتر اتفاق می افتد،چه مواردی هستند

منتشر شده توسط یسرا در 1399/10/7

جرایم سایبری، جرایم رایانه ایی و یا جرایم اینترنتی؟ کدام یک درست است؟

در این مقاله ما به تعریف جرایم سایبری و انواع آن در جمهوری اسلامی ایران خواهیم پرداخت. لازم به ذکر است که هر کدام از این واژه ها: «جرایم سایبری »، «جرایم رایانه ای » و «جرایم اینترنتی» در معنای عام بایکدیگر هم معنی یا مترادف هستند. اما از منظر حقوقی بایکدیگر معانی متفاوتی دارند که در این مقاله برای شما ذکر خواهد شد. جرایم اینترنتی و جرایم رایانه ایی هر دو زیر مجموعه ایی از جرایم سایبری هستند.

در ابتدا شما را با واژه جرایم سایبری و نکات حقوقی در خصوص آن آشنا خواهیم کرد.

منظور از جرایم سایبری

جرایم سایبری جرایمی هستند که فقط در محیط سایبر و در بستر اینترنت شکل میگیرند. در واقع محیط سایبر یک محیط مجازی است و همچنین در محیط سایبری، کاربران می‌توانند به هرگونه خدمات الکترونیکی از جمله (خدمات قضایی الکترونیک، دفاتر پیشخوان خدمات مالیاتی، دریافت و پرداخت الکترونیکی قبوض نظیر تلفن ثابت، تلفن همراه، آب، برق و گاز وغیره) در سراسر دنیا دستیابی پیدا کنند. از موارد بحرانی کردن فضای سایبر میتوان به ویروس ها، عنکبوت‌های موتورهای جستجو و پالس‌ های الکترومغناطیس، کرم ها و در آخر بمب های منطقه ای اشاره کرد.

انواع جرایم سایبری یا اینترنتی در ایران

دو دسته از جرایم سایبری وجود دارد که در قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران مورد بحث و قانون گذاری قرار گرفته است که عبارتند از:

دسته اول

جرائمی هستند که وابسته به رایانه اند و در آن از رایانه یا‌ تلفن همراه به ‌عنوان ابزار ارتکاب جرم استفاده می‌شود و معمولا از طریق شبکه‌ های رایانه ‌ای و اینترنت اتفاق می‌افتد؛ مثل انواع کلاهبرداری ، جعل ، هتک حرمت و سرقت رایانه‌ ای .

دسته دوم

جرایمی که در بستر اینترنت یا همان فضای مجازی اتفاق می افتند و آثارش در دنیای واقعی گریبان گیر افراد می شود، مانند هک کردن و دسترسی غیرمجاز ، جاسوسی یا شنود غیرمجاز و انتشار ویروس ها یا بد افزارها .

از جمله جرایم سایبری شایع میتوان به هک ، کلاهبرداری اینترنتی ، حمله به سیستمهای کامپیوتری، محتویات مجرمانه، فیشینگ اشاره نمود.

دسته بندی انواع جرایم سایبری

الف) جرایم سایبری علیه شخص

در جرایم سایبری علیه شخص، مجرم از طرق مختلف از جمله دسترسی به اطلاعات محرمانه فرد، مرتکب جرم می شود که منجر به ورود خسارات مادی و معنوی هنگفتی به فرد می شود.

مثال از انواع مختلف جرایم سایبری علیه اشخاص:

کرک کردن یا همان هک کردن و یا دسترسی غیرمجاز به سیستم مذکور در جهت قصد منافع شخصی یا سواستفاده
افترا زدن و تهمت بی جا زدن به افراد مختلف اعم از افراد مشهور یا عادی فضای مجازی و یا اینترنت به طوری که به شهرت آنها خدشه وارد شود.
کلاهبرداری های آنلاین، فیشینگ و برداشت های غیر قانونی از حساب های مختلف افراد

ب) جرایم سایبری علیه اموال و مالکیت:

در این گروه فرد مجرم علیه اموال یک شخص و یا یک کاربر اقدام و از او سوء استفاده و یا دزدی میکند. به عبارتی دیگر، جرایم سایبری علیه اموال و مالکیت، جرایمی است که علیه اموال و دارایی و مالکیت افراد رخ می دهد. وجه مشترک جرایم علیه اموال، نقض حقوق مالکانه افراد و آسیب و خدشه ای است که به مالکیت افراد وارد می شود.

مثال از انواع مختلف جرایم سایبری علیه اموال و مالکیت:

کلاهبرداری و اشکال مختلف آن، همانند فیشینگ ، سرقت
نقض مالکیت معنوی ، نقض اموالی که بیشتر جنبه معنوی دارند مثل کپی رایت ، علامت تجاری ، حق ثبت ، اختراع و از این قبایل
به طور کل شامل مواردی چون تحصیل مال از طریق نامشروع، نقض اسرار تجاری، تصرف غیر قانونی وجوه و اموال دولتی، سرقت داده ها ،کلاهبرداری اینترنتی و غیره می شود.
مجرم یک دامنه در اینترنت یا یک اکانت در فیسبوک، اینستاگرام و یا هر کدام از این موارد را که در شبکه های مجازی اند را اشغال و تصاحب کرده و ادعای مالکیت آن را میکند.
Transmitting virus یا ویروس انتقال دهنده، ویروسی است که فرد هکر از طریق یک ایمیل یا پیامک به سیستم مورد نظر انتقال میدهد و اقدام به خرابی و آلوده کردن آن مینماید.

ج) جرایم سایبری علیه دولت و امنیت

جرایم سایبری علیه دولت و امنیت جرایمی هستند که شخص یا اشخاص مجرم بوسیله امکانات اینترنتی که در دست دارند اقدام های شومی علیه دولت مرتکب میشوند.

مثال از انواع مختلف جرایم سایبری علیه دولت و امنیت

جاسوسی رایانه ای
شنود و دسترسی غیرمجاز به محتوای سری یا افشای داده های مربوط به نظام

د) جرایم سایبری علیه جامعه

فعالیت های ضد قانونی هستند که هدف آنها آسیب رساندن به فضای سایبر یک کشور است و آثار بسیار مخربی به همراه دارد، به طوری که می تواند بر روی بسیاری از افراد جامعه بشدت تاثیر منفی بگذارد.

مثال از انواع مختلف جرایم سایبری علیه جامعه:

مثل سایت های بت و شرط بندی و قمار آنلاین، قاچاق سایبری، معامله و مراودات مالی و شرکت کردن در فعالیت های تجاری که غیرقانونی تلقی می شود و طبق قانون جرائم سایبری ممنوع است.

مجرمین سایبر بیشتر چه کسانی هستند

بیشترین مجرمین سایبری در فضای سایبری هکر ها، کرکرها (cracker) و فریک ها یا همان هکرهای تلفنی هستند.

تفاوت عمده هکر ها با کرکر ها

هکر ها با کرکر ها تفاوت بسیاری دارند که عمده ترین تفاوت آن ها را ذکر میکنیم.

هکرها دریک مورد مهم با کرکرها تفاوت دارند کارهایی که آن‌ ها انجام می‌دهند، معمولاً از روی قصد و غرض یا بدخواهی نیست. انگیزه بیشتر هکرها برای این کار، تمایل شدید به یادگیری نحوه کار سامانه رایانه، راه یافتن برای ورود مخفیانه به آن ها و پیدا کردن روزنه های امنیتی این سامانه ‌ها است. آن‌ها در فعالیت‌های خود معتقد به این نگرش هستند که «ببین، اما دست نزن» هستند. ولی کرکرها قصد خرابی و تخریب را دارند آنها کرم های رایانه ای را در یک سیستم منتشر میکنند و اقدام به پاک کردن انواع فایل و یا از بین بردن سیستم و در نهایت از گونه های دیگر ویرانی را به بار می آورند.

فریک های تلفن هم کار خود را از طریق دسترسی پیدا کردن به سیستم های رایانه ای به وسیله خطوط تلفن انجام میدهند.

مشاوره حقوقی با گروه وکلای یسرا

یسرا سامانه تخصصی مشاوره حقوقی و وکالت تخصصی در حوزه حقوق فناوری اطلاعات و جرایم سایبری و جرایم رایانه ای ، کسب و کارهای اینترنتی و استارت آپ ها است. با حضور وکلای مجرب و کارشناسان متخصص فنی و حقوقی جرایم رایانه ای به صورت 24 ساعته آماده ارائه خدمات حقوقی و مشاوره به شما متقاضیان محترم می باشد.

شما می‌توانید پاسخ کلیه سوالات حقوقی خود در خصوص جرایم سایبری به صورت آنلاین از کارشناسان و وکلای تیم یسرا بپرسید، تیم وکلای یسرا خدمات مشاوره حقوقی کلاهبرداری اینترنتی و کسب و کارهای اینترنتی را به سه صورت مشاوره حقوقی رایگان آنلاین ، مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی حضوری ارائه می‌کند.

در مشاوره آنلاین شما میتوانید کلیه سوالات تخصصی خود در حوزه جرایم سایبری و کسب و کارهای مجازی را در ابتدا در سامانه پرسش و پاسخ یسرا جستجو نمایید و از پاسخ های قبلی کارشناسان بهره مند گردید اما در صورت عدم رفع نیاز، می توانید سوالات تخصصی خود را در سامانه پرسش و پاسخ یسرا ثبت نمایید تا در اولین فرصت ممکنه، وکلا و کارشناسان حقوقی تیم یسرا پاسخ لازم را ارایه نمایند.

اما در صورت در خواست به مشاوره تلفنی یا مشاوره حضوری باید با شماره های 02144003048 یا 09129152457 تماس حاصل نمایید. و وقت مشاوره تلفنی یا حضوری رزرو نمایید.

جهت اخذ مشاوره حضوری باید به آدرس ذیل مراجعه نمایید.

تهران، بزرگراه آیت الله کاشانی، بلوار اباذر، روبروی دادسرای جرایم رایانه ای تهران (دادسرای ناحیه 31)، پلاک 4 واحد 4، گروه وکلای یسرا.